نعنا (Peppermint) گیاهی علفی و چند ساله است علاوه برساقه زمینی، ساقه هوایی نیز دارد. برگ‌های آن بیضی، نوک تیز و دندانه‌دار است . گل‌های آن بسته به نوع نعناع می‌تواند قرمز،ارغوانی یا سفید باشد . نعناع در مناطق معتدل و آفتاب‌گیر رشد خوبی می‌کند .
از قدیم بعنوان گیاهی معطر و اشتها‌آور و برای ناراحتی‌های گوارشی استفاده می‌شده است. بقراط پدر علم طب در نوشته‌های از نعناع برای معالجه بیماری‌ها و التیام زخم و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار نام برده است.
خواص داروئی نعنا
نعنا از نظر طب قدیم نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از همتای خود؛ پونه قوی‌تر است . از نعناع به جز مصارف پزشکی در تهیه اسانس ، روغن و تنتور نیز استفاده می‌شود.
– بادشکن است و گاز معده و روده را از بین می‌برد
– تقویت کننده معده است
– ضد تشنج و سرفه است
– دمنوش نعناع سینه را آرام می‌کند
– مسکن ،آرام‌بخش و قاعده‌آور است
– برای درد شکم مفید است
– برای سرماخوردگی و آنفوانزا مفید است
– نعنا ناراحتی های عصبی را برطرف می آند
– جویدن نعنا برای تسکین درد دندان مفید است
– نوشیدن چای و یا عصاره نعناع خونریزی سینه را برطرف می‌کند
-کمپرس نعنا درد سینه و پهلو را بهبود می‌دهد
– نعنا کرم‍‌‌های روده و معده را از بین می‌برد
– مصرف آن انار ترش برای درمان سکسکه و تهوع و استفراغ مفید است
– ادرار را زیاد می‌کند
– چای نعنا برای رفع قولنج و دردهای روده و معده و هضم نشدن غذا مفید است
– برای درمان گلو درد چای نعنا قرقره کنید
– نعناع معرق است و تب را پایین می‌آورد
– شستن بینی در حین سرماخوردگی مفید است
اسانس نعنا
اسانس نعنا یکی از فرآورده‌های نعناع است که از تقطیر برگ و سرشاخه‌های گلدار آن با بخار آب تهیه می‌شود و حدود 50 %تا 70 % منتول دارد . اسانس نعنایی که در انگلستان تهیه می‌شود شهرت فراوانی دارد. اسانس نعناع برای تقویت معده بادشکن، ضدعفونی کننده، رفع دل‌پیچه و اسهال بکار می‌رود.
طرز مصرف اسانس: یک تا سه قطره اسانس نعنا با یک لیوان آب و یا نوشابه مخلوط کنید و نوش جان کنید .
– مصرف زیاد اسانس نعنا برای کودکان و نوزادان مضر است و برای حرکات تنفسی و قلب خطرناک است.
– مصرف زیاد اسانس نعنا فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع ، استفراغ و درد می‌شود.
– مصرف پماد آن برای بهبود سردردهای میگرنی مفید است:
اسانس نعنا 3گرم
روغن زیتون 2 گرم
لانولین 5 گرم
– برای ضدعفونی بینی محلولی زیر را تهیه کنید و پنج قطره در هر سوراخ بینی بچکانید:
اسانس نعنا 1 گرم
روغن بادام شیرین 40 گرم
– اگر بدن تان دچار خارش شد 2 گرم اسانس نعناع را در 50 گرم وازلین ریخته و پس از مخلوط کردن روی محل خارش بمالید
– اگر از رماتیسم و آرتروز رنج می‌برید روغن مفید است:
2 قطره روغن نعناع را با یک قاشق سوپخوری روغن بادام مخلوط کنید و روی محل دردناک ماساژ دهید
– کمپرس نعنا برای رفع سردرد مفید است:
10قطره روغن نعناع را با یک لیوان آب سرد مخلوط کنید و در کاسه بریزید و با یک پارچه
روی پیشانی و شقیقه‌هایتان بگذارید .
مصرف چای نعنا برای کبد بسیار مفید است.کبد را تمیز می‌کند، صفرا را رقیق می‌کند و کلسترول خون را پایین می‌آورد. چای نعناع را قبل از غذا بنوشید.
ترکیبات شیمیایی نعنا
نعنا منتول دارد که موجب حس خنکی در دهان می‌شود.
موارد منع مصرف نعناع
افرادی که به خود گیاه نعنا حساسیت دارند و با خوردن آن دچار واکنش های آلرژیک می شوند، هیچ یک از محصولاتی را که بر پایه گیاه نعنا تولید شده است، نباید مصرف کنند.
• اسانس نعنا را نباید به مقدار زیاد به کودکان و نوزادان خوراند، زیرا روی حرکات تنفسی و قلب اثر می گذارد و ممکن است خطرناک باشد.
• چای نعنا معمولا بی خطر است اما مادران باردار و شیرده باید چای نعنا کم بخورند.
• افرادی که دارای سابقه سقط جنین هستند در دوران بارداری از مصرف نعنا باید اجتناب کنند.
• معدود عوارض منفی ناشی از کپسولهای پوشش دار روده ای روغن نعناع عبارت است از : جوشهای پوست، سوزش، سردرد، ضربان پایین قلب و لرزش عضله.
• منتول یا روغن نعنا که روی پوست مالیده شده باشد می تواند سبب بروز التهاب یا جوشهای پوستی گردد. روغن نعناع باید رقیق شود و میزان مصرف آن باید کم باشد چون میزان مصرفی بالا سبب آسیب دیدگی کلیه می شود.
• منتول خالص سمی است و نباید مصرف داخلی شود.
• روغن نعنا و منتول را نباید به صورت نوزادان و کودکان مالید.
• دقت کنید که روغن و تنتور تهیه شده از نعناع را اشتباه نگیرید.
• اگر اسانس نعنا به مقدار زیاد مصرف شود، فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده می شود و حرکات دودی معده را از بین می برد.
• نعناع با تمام فوایدی که دارد، اگر زیاد مصرف شود سیستم گوارشی را تحریک می کند. لذا اگر شما روزی دو تا سه فنجان دم کرده نعنا می نوشید، بهتر است بعد از دو هفته نوشیدن، چند روزی مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنید.
نظرات کاربران