شیرین بیان (Licorice) گیاهی چند ساله است. گل‌های آن بنفش، سفید و زرد است میوه آن مانند نیام و حاوی 5 تا 6 دانه است. ارتفاع ساقه‌اش به یک متر می‌رسد ولی در نواحی معتدل ارتفاعش به دو متر هم می‌رسد. برگ‌های ترکیب تعدادی برگچه‌های فرد و سبز است. ریشه شیرین بیان بطور خیلی عمیق در زمین فرو می‌رود. پوست ریشه‌اش قهوه‌ای سیر و سیاه است . مغز ریشه زرد است و طعم آن بسته به نوع‌اش تغییر می‌کند. شیرین بیان اسپانیا طعم ملایم دارد در حالیکه شیرین بیان یونان طعم‌اش تلخ است . شیرین‌ بیان گیاه بومی مدیترانه است و در ایران در اغلب نقاط کشور می‌روید .

خواص دارویی شیرین بیان

شیرین بیان از منظر طب قدیم ایران معتدل است . شیرین بیان را بصورت قطعات کوچک بین نیم یا یک و نیم سانتی‌متر به فروش می‌رسد.
– مهمترین خاصیت شیرین بیان که به تازگی مشخص شده و در آلمان و اروپا و آمریکا از آن استفاده می شود درمان زخم معده و سرطان معده است. کافی است شربت شیرین بیان را تهیه کرده و هر روز مقدار یک قاشق غذا خوری قبل از غذا به شخص بیمار بدهید و بعد از 4 ماه بیمار معالجه خواهد شد.
– تنگی نفس را بهبود می‌دهد
– شیرین بیان به نرم کردن سینه کمک می‌کند
– شست‌وشوی زخم‌ها و تاول‌های پوست با چای شیرین بیان آن‌ها را بهبود می‌دهد
– ملین است و معمولا آنرا با گیاهان دیگر مخلوط می‌کنند که انقباضات را کم می‌کند
– مدر و عرق‌آور است
– برای درمان سوء هاضمه مفید است
– برای از بین بردن نفخ شکم مفید است
– سرفه را برطرف می‌کند
– ورم معده را برطرف می‌کند
– برای برطرف کردن زخم و التهاب دهان ریشه شیرین بیان را بمکید .
– برای تقویت عمومی بدن مفید است
– برای درمان مو خوره چای شیرین بیان را به سر بمالید
– خوردن آن از پیری جلوگیری می‌کند
– شیرین بیان چشم را تقویت می‌کند و به رفع سردرد می ‌کند. می‌بایست 2 گرم ریشه شیرین بیان را پودر کنید و با یک گرم شکر و یک گرم رازیانه مخلوط کنید سپس آنرا در آب خیس کنید و هر روز بخورید.
– برای رفع بوی بد زیربغل و پا از برگ‌های شیرین بیان پماد درست کرده و مصرف کنید

طرز استفاده شیرین بیان

دم‌کرده شیرین بیان:‌ حدود 50 گرم ریشه بدون پوست شیرین بیان را آسیاب کنید و آن‌را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه دم بکشد .
جوشانده شیرین بیان: حدود 20 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کنید و در 100 گرم آب بریزید و بگذارید آن‌قدر بجوشد تا فقط دو سوم آن باقی بماند .
شربت شیرین بیان: ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کنید و بعد آن را با آب مخلوط کنید و بگذارید بجوشد تا غلیظ شود
تکه‌های شیرین بیان: می‎تواند تکه‌های آن را مانند آب نبات در دهان بگذارید و بمکید .

ترکیبات شیمیایی شیرین بیان

ریشه شیرین بیان گلوکز، ساکاروز ، آسپاراژین، مواد آلبومیدی، رزین و کمی اسانس دارد. ماده اصلی که باعث شیرینی این گیاه است گلیسیرین است. علاوه‌بر آن در شیرین بیان ماده‌ای بنام لکوریتی جننی چالکون وجود دارد که خاصیت دفع اسپاسم عضلات دارد .

مضرات شیرین بیان

استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال مضر است و اگر می‌خواهید شیرین بیان را برای مدت طولانی مصرف کنید بهتر است آن‌را با کتیرا میل کنید.