آموزش کاشت گیاه قهوه در خانه
اگر به قهوه و نوشیدنیهای قهوهای علاقه دارید، حتماً برایتان جالب است که بدانید این دانههای خوشمزه از کجا میآیند. گیاه قهوه نوعی درختچه یا درخت کوچک همیشه سبز از خانواده روناسیان است که در مناطق گرمسیری رشد میکند. این گیاه بومی آفریقا و آسیا است و در حال حاضر در بیش از 70 کشور جهان کشت میشود.در این مقاله، به طور کلی به گیاه قهوه، نحوه کاشت، پرورش، تکثیر، کوددهی و هرس آن میپردازیم.
تعریف گیاه قهوه
گیاه قهوه، یک درختچه همیشه سبز و گلدار است که دانههای آن پس از فرآوری و برشته شدن، به قهوه تبدیل میشوند. این گیاه بومی اتیوپی در آفریقا است، اما امروزه در بسیاری از کشورهای گرمسیری مانند برزیل، اندونزی، کلمبیا و هند کشت میشود.دانههای قهوه در واقع میوههای گیاه قهوه هستند که پس از جدا شدن از بخش میوه، خشک و فرآوری میشوند. سپس با روشهای مختلفی برشته شده و به عنوان قهوه در دسترس علاقهمندان قرار میگیرند.
قیمت قهوه با توجه به نوع گیاه، زادگاه و روش فرآوری آن متفاوت خواهد بود. پرورش گیاه قهوه در گلدان و در آپارتمان نیز امکانپذیر است. با وجود اینکه مزارع قهوه اغلب در ارتفاعات بالا و دامنههای گرمسیری واقع شدهاند، اما این گیاه با شرایط آپارتمان نیز سازگار است و حتی میتوان گفت که پرورش آن در مقایسه با بسیاری از گیاهان آپارتمانی دیگر، آسانتر است..
انواع گیاه قهوه
گیاه قهوه دنیای شگفتانگیزی دارد که از دانههای کوچک قهوه در دل میوههای گیلاس قهوه آغاز میشود و تا فنجان قهوهای که هر روز صبح مینوشیم ادامه پیدا میکند. در این مقاله، به طور عمیقتر به این گیاه، انواع آن، شرایط پرورش و نکات جالب دیگر خواهیم پرداخت.
گیاه قهوه عربیکا
قهوه عربیکا، با عطر و طعم بینظیر و محبوبیت بیحد و حصر، به عنوان سلطان دنیای قهوه شناخته میشود. این قهوه که حدود 70 درصد از قهوه جهان را تشکیل میدهد، به دلیل طعم ملایم و ظریف، کافئین کمتر و اسیدیته دلپذیر، طرفداران بسیاری در سراسر جهان دارد.
دلایل محبوبیت قهوه عربیکا:
طعم و عطر: قهوه عربیکا طعمی ملایم و ظریف با طیف وسیعی از طعمهای میوهای، شکلاتی، آجیلی و گلی دارد. عطر دلانگیز این قهوه نیز تجربهای منحصر به فرد را برای قهوهنوشان رقم میزند.
- کافئین: قهوه عربیکا در مقایسه با قهوه روبوستا کافئین کمتری دارد و برای کسانی که به کافئین حساس هستند، مناسبتر است.
- اسیدیته: اسیدیته قهوه عربیکا دلپذیر و متعادل است و طعمی ترش و دلچسب به قهوه میبخشد.
- تنوع: قهوه عربیکا در انواع مختلفی مانند عربیکا شسته، عربیکا عسلی و عربیکا طبیعی فرآوری میشود که هر کدام طعم و عطر خاص خود را دارند.
قهوه روبوستا
قهوه روبوستا، قهوهای با طعم تلخ و قوی، دومین گونه پرطرفدار قهوه در جهان است. این قهوه که 30 درصد از قهوه دنیا را تشکیل میدهد، به دلیل کافئین بالا و قیمت مناسب، در مصارف مختلفی مانند قهوههای فوری و مخلوطهای قهوه مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای قهوه روبوستا
- طعم: طعم قهوه روبوستا تلخ و قوی است و طعمی خاکی و غلیظ دارد.
- کافئین: قهوه روبوستا کافئینی دو برابر قهوه عربیکا دارد و برای کسانی که به دنبال قهوهای قوی و انرژیزا هستند، مناسب است.
- قیمت: قیمت قهوه روبوستا به دلیل مقاومت بیشتر گیاه و سهولت کشت، از قهوه عربیکا ارزانتر است.
- کاربرد: قهوه روبوستا به دلیل طعم قوی، در قهوههای فوری و مخلوطهای قهوه مورد استفاده قرار میگیرد.
گیاه قهوه لبیریکا
قهوه لیبریکا، با طعم دودی و خاکی و کافئین بالا، از جمله قهوههای خاص و منحصر به فرد در دنیای قهوه است. این قهوه که تنها 2 درصد از قهوه دنیا را تشکیل میدهد، به دلیل دوره رشد طولانی و حساسیت به آفات و بیماریها، به مقدار محدودی تولید میشود.
طعم و مزه قهوه لیبریکا:
طعم غالب قهوه لیبریکا دودی و خاکی است.
طعمی تند و کمی تلخ در این قهوه حس میشود.
طعم و عطر قهوه لیبریکا تا حدودی شبیه به تنباکو و دانههای کاکائو است.
نحوه کاشت قهوه
در این بخش از مقاله به بررسی شرایط پرورش گیاه قهوه و نحوه کاشت آن میپردازیم. برای رشد و پرورش قهوه، انتخاب گیاهی جوان با برگهای براق و سرسبز و فاقد هرگونه لکههای قهوهای توصیه میشود. گونه عربیکا مانند Coffea arabica nana به دلیل نیاز کمتر به هرس، انتخابی مناسب برای کاشت است.
محیط پرورش گیاه قهوه بهتر است دارای نور غیرمستقیم باشد، زیرا نور مستقیم خورشید ممکن است باعث سوختگی برگهای قهوه شود. بنابراین، گلدانها را در پشت پنجره قرار داده و از نور غیرمستقیم بهره برد.
برای آمادهسازی خاک گیاه، خاکهای اسیدی با زهکشی مناسب بهترین گزینه برای گیاهان قهوه هستند. در این مرحله، یک گلدان دارای چند سوراخ زهکشی را به میزان دو سوم با مخلوط خاک پر کنید و سپس گیاه قهوه را به آرامی درون خاک قرار دهید تا بخش بالای ریشهها زیر لبه گلدان قرار گیرد. سپس گلدان را با مخلوط خاک پوشانده و آرام بکوبید.
برای مستقر شدن بهتر ریشهها، آبیاری منظم و مرطوب نگه داشتن خاک ضروری است. اما تنها باید خاک را مرطوب نگه داشت و از آبیاری زیاد پرهیز کرد.
روش برداشت دانه قهوه
برای رشد و پرورش قهوه، انتخاب گیاهی جوان با برگهای براق و سرسبز و فاقد هرگونه لکههای قهوهای توصیه میشود. گونه عربیکا مانند Coffea arabica nana به دلیل نیاز کمتر به هرس، انتخابی مناسب برای کاشت است.
محیط پرورش گیاه قهوه بهتر است دارای نور غیرمستقیم باشد، زیرا نور مستقیم خورشید ممکن است باعث سوختگی برگهای قهوه شود. بنابراین، گلدانها را در پشت پنجره قرار داده و از نور غیرمستقیم بهره برد.
برای آمادهسازی خاک گیاه، خاکهای اسیدی با زهکشی مناسب بهترین گزینه برای گیاهان قهوه هستند. در این مرحله، یک گلدان دارای چند سوراخ زهکشی را به میزان دو سوم با مخلوط خاک پر کنید و سپس گیاه قهوه را به آرامی درون خاک قرار دهید تا بخش بالای ریشهها زیر لبه گلدان قرار گیرد. سپس گلدان را با مخلوط خاک پوشانده و آرام بکوبید.
برای مستقر شدن بهتر ریشهها، آبیاری منظم و مرطوب نگه داشتن خاک ضروری است. اما تنها باید خاک را مرطوب نگه داشت و از آبیاری زیاد پرهیز کرد.
کاشت قهوه در زمان مناسب: گامی مهم در پرورش قهوه
زمان کاشت قهوه به عوامل مختلفی مانند آب و هوا، بارندگی و ارتفاع منطقه بستگی دارد. به طور کلی، بهترین زمان کاشت قهوه در فصل بارندگی است. در این فصل، گیاهان جوان قهوه رطوبت کافی برای رشد و حفظ ریشههای خود را دریافت میکنند.فصل بارندگی در اغلب مناطق کشت قهوه از ماه مارس شروع شده و تا ژوئن ادامه دارد. به همین دلیل، بیشترین کاشت قهوه نیز در این ماهها صورت میگیرد.
البته، گونه گیاه قهوه نیز در زمان کاشت و شرایط رشد آن نقش مهمی دارد.علاوه بر زمان مناسب، خاکی که گیاه قهوه در آن کاشته میشود نیز باید با زهکشی مناسب و مواد مغذی کافی آمادهسازی شود.در نهایت، گیاهان قهوه برای رشد مناسب به آب و هوای نسبتاً گرم بین 15 تا 24 درجه سانتیگراد و ارتفاعی در حدود 600 تا 2000 متر از سطح دریا نیاز دارند.با رعایت این شرایط و مراقبت صحیح، میتوانید از دانههای قهوه کاشته شده در منزل، قهوهای خوشطعم و دلچسب تهیه کنید.
گیاه قهوه و روش نگهداری از آن
در این بخش از مقاله با چگونگی نگهداری گیاه قهوه از جمله آبیاری، کوددهی، هرس و کنترل آفات آن آشنا خواهید شد.
نحوه آبیاری گیاه قهوه
همانطور که اشاره شد، گیاهان قهوه برای بهرهوری و حفظ سلامت خود به آبیاری مداوم نیاز دارند. زمان آبیاری این گیاهان بستگی به میزان بارندگی و وضعیت آب و هوای منطقه کشت دارد. در طول فصل رشد، گیاهان قهوه نیاز به مقدار بیشتری آب دارند که در زمان خواب، این نیاز کاهش مییابد. بهتر است آبیاری به صورت عمیق و از زیر خاک انجام شود تا خاک به طور کامل مرطوب شود. همچنین، باید از آبیاری بیش از اندازه پرهیز کرد، زیرا ممکن است ریشههای گیاه به پوسیدگی دچار شوند.
نحوه کود دهی گیاه قهوه
گیاهان قهوه مانند بسیاری از گیاهان دیگر برای رشد و پرورش به کوددهی منظم نیاز دارند. بهترین کود برای این گیاهان بایستی دارای مقادیر مناسبی از پتاسیم، فسفر و نیتروژن باشد.زمان مناسب برای کوددهی گیاه قهوه در فصل رشد آن است. در این فصل، گیاه به مواد مغذی بیشتری برای رشد و تولید قهوه نیاز دارد.نکته مهم در کوددهی گیاه قهوه، جلوگیری از زیادهروی است. کوددهی بیش از حد میتواند باعث رشد بیش از حد گیاه و در نتیجه کاهش کیفیت قهوه شود.
نحوه هرس گیاه و کنترل آفات گیاه قهوه
هرس و کنترل آفات از جمله اقدامات حیاتی در پرورش گیاه قهوه هستند که به رشد سالم و ثمرآوری آن کمک میکنند.هرس به شما امکان کنترل شکل و اندازه گیاه را میدهد و رشد سالم و متعادل آن را ترویج میکند. با هرس، شاخههای صدمه دیده و مرده حذف شده و گردش هوا و نور خورشید در بین شاخهها افزایش مییابد.بهترین زمان برای هرس گیاه قهوه بعد از برداشت محصول و در فصل خواب آن است.
کنترل آفات نیز برای حفظ سلامت گیاه قهوه و جلوگیری از خسارات ناشی از آنها ضروری است. برخی از رایجترین آفات گیاهان قهوه عبارتند از:
- شپشک آردآلود
- کرم توت قهوه
- حشرات فلسدار
انتخاب نوع آفتکش به نوع بیماری و آفت بستگی دارد و میتوانید از انواع آفتکشهای شیمیایی یا طبیعی استفاده کنید. روشهای پیشگیرانه مانند استفاده از گیاهان همراه و کوددهی مناسب نیز میتوانند در کنترل آفات موثر باشند.
با هرس و کنترل آفات به طور منظم، میتوانید به گیاه قهوه خود کمک کنید تا به طور سالم رشد کند و قهوهای با کیفیت بالا تولید کند.
پرورش گیاه قهوه در خانه و نکات آن
برای پرورش گیاه قهوه نکات زیر را رعایت کنید:
- رطوبت: حفظ رطوبت خاک برای رشد گیاه قهوه ضروری است. این گیاه در دمای گرم بین 21 تا 27 درجه سانتیگراد (70 تا 80 درجه فارنهایت) رشد ایدهآلی دارد و نیاز به رطوبت دائمی دارد.
- خاک: خاک مناسب برای گیاه قهوه باید غنی و سرشار از مواد معدنی باشد. کوددهی منظم با کودهای مایع دارای مقادیر کم نیتروژن به رشد و تولید گیلاس قهوه کمک میکند.
- هرس: هرس در فصل بهار برای حفظ شکل جمع و جور گیاه و تحریک رشد جدید ضروری است. برشها را در زاویه 45 درجه و در محل اتصال برگ به ساقه انجام دهید.
- تعویض گلدان: تعویض گلدان در فصل بهار به رشد بهتر گیاه قهوه کمک میکند. از گلدانی بزرگتر استفاده کنید تا فضای کافی برای رشد ریشهها فراهم شود.
با رعایت این نکات و مراقبت صحیح، میتوانید از پرورش گیاه قهوه در منزل لذت ببرید و قهوهای خوشطعم و دلچسب از محصول خود تهیه کنید.
سخن پایانی
گیاه قهوه، گیاهی گلدار و همیشه سبز است که به شکل درختچه میروید. اگرچه مزارع قهوه اغلب در ارتفاعات بالا و دامنههای گرمسیری یافت میشوند، اما شما نیز میتوانید با رعایت شرایط، این گیاه را به صورت گلدانی در منزل پرورش دهید.پرورش قهوه در منزل به توجه و مراقبت منظم نیاز دارد. آبیاری، هرس، کوددهی، کنترل آفات و نحوه برداشت از جمله مواردی هستند که باید به آنها توجه کنید. با صبر و حوصله و مراقبت صحیح، میتوانید در منزل خود دانههای قهوه با کیفیت و خوش طعمی را برداشت و از قهوهای دلچسب لذت ببرید.
دمی نو از معتبرترین فروشگاههای اینترنتی فروش قهوه در سطح کشور است که در فروشگاه خود، انواع قهوه عربیکا، قهوه روبوستا و دیگر قهوههای ترکیبی را با کیفیتی بینظیر و با بهترین قیمت به فروش می رساند. جهت خرید قهوه و تجهیزات آن میتوانید هم اکنون سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت کنید
نظرات کاربران