شيرين بيان (Licorice) گياهي چند ساله است. گل‌هاي آن بنفش، سفيد و زرد است ميوه آن مانند نيام و حاوی 5 تا 6 دانه است. ارتفاع ساقه‌اش به يك متر می‌رسد ولی در نواحي معتدل ارتفاعش به دو متر هم مي‌رسد. برگ‌هاي ترکیب تعدادي برگچه‌هاي فرد و سبز است. ريشه شيرين بيان بطور خيلي عميق در زمين فرو مي‌رود. پوست ريشه‌اش قهوه‌اي سير و سیاه است . مغز ريشه زرد است و طعم آن بسته به نوع‌اش تغيير می‌کند. شيرين بيان اسپانيا طعم ملايم دارد در حاليكه شيرين بيان يونان طعم‌اش تلخ است . شیرین‌ بیان گیاه بومی مديترانه است و در ايران در اغلب نقاط کشور مي‌رويد .

خواص دارویي شیرین بیان

شيرين بيان از منظر طب قديم ايران معتدل است . شيرين بيان را بصورت قطعات کوچك بین نیم یا یک و نیم سانتی‌متر به فروش می‌رسد.
– مهمترين خاصيت شیرين بيان که به تازگی مشخص شده و در آلمان و اروپا و آمريكا از آن استفاده مي شود درمان زخم معده و سرطان معده است. کافی است شربت شيرين بيان را تهيه کرده و هر روز مقدار يك قاشق غذا خوري قبل از غذا به شخص بیمار بدهيد و بعد از 4 ماه بیمار معالجه خواهد شد.
– تنگي نفس را بهبود مي‌دهد
– شیرین بیان به نرم کردن سينه کمک می‌کند
– شست‌وشوی زخم‌ها و تاول‌هاي پوست با چاي شيرين بيان آن‌ها را بهبود می‌دهد
– ملين است و معمولا آنرا با گياهان ديگر مخلوط مي‌کنند که انقباضات را کم مي‌کند
– مدر و عرق‌آور است
– براي درمان سوء هاضمه مفيد است
– براي از بين بردن نفخ شكم مفيد است
– سرفه را برطرف مي‌کند
– ورم معده را برطرف مي‌کند
– براي برطرف کردن زخم و التهاب دهان ريشه شيرين بيان را بمكيد .
– براي تقويت عمومي بدن مفيد است
– براي درمان مو خوره چاي شيرين بيان را به سر بماليد
– خوردن آن از پيري جلوگيري مي‌کند
– شیرین بیان چشم را تقويت می‌کند و به رفع سردرد مي ‌کند. می‌بایست 2 گرم ريشه شيرين بيان را پودر کنید و با يك گرم شكر و يك گرم رازيانه مخلوط کنيد سپس آنرا در آب خيس کنید و هر روز بخوريد.
– براي رفع بوي بد زيربغل و پا از برگ‌هاي شيرين بيان پماد درست کرده و مصرف کنید

طرز استفاده شیرین بیان

دم‌کرده شيرين بيان:‌ حدود 50 گرم ريشه بدون پوست شيرين بيان را آسياب کنید و آن‌را در يك ليتر آب جوش بريزيد و بگذاريد 10 دقيقه دم بكشد .
جوشانده شيرين بيان: حدود 20 گرم ريشه شيرين بيان بدون پوست را آسياب کنید و در 100 گرم آب بریزید و بگذارید آن‌قدر بجوشد تا فقط دو سوم آن باقي بماند .
شربت شيرين بيان: ريشه شيرين بيان بدون پوست را آسياب کنید و بعد آن را با آب مخلوط کنید و بگذارید بجوشد تا غليظ شود
تكه‌هاي شيرين بيان: می‎تواند تکه‌های آن را مانند آب نبات در دهان بگذارید و بمكيد .

ترکيبات شيميايي شیرین بیان

ريشه شيرين بيان گلوکز، ساکاروز ، آسپاراژين، مواد آلبوميدي، رزين و کمي اسانس دارد. ماده اصلي که باعث شيريني اين گياه است گليسيرين است. علاوه‌بر آن در شيرين بيان ماده‌اي بنام لكوريتي جنني چالكون وجود دارد که خاصيت دفع اسپاسم عضلات دارد .

مضرات شیرین بیان

استفاده زياد از شيرين بيان براي طحال مضر است و اگر مي‌خواهيد شيرين بيان را براي مدت طولاني مصرف کنید بهتر است آن‌را با کتيرا میل کنید.